DEVELİ Kabaklı köyü (ve TOMARZA, YAHYALI, YEŞİLHİSARLI) ŞEHİTLER
1897 ve 1903 tarihli devlet salnameleri, Kayseri sancağını 1867 ve 1877’de olduğu gibi Ankara vilayetine bağlı olarak göstermektedir. Kayseri II. Meşrutiyetin ilanından sonra bağımsız bir sancak oldu.
İncesu Mal Müdürü iken Aralık 1914’te 54 yaşında vefat eden Ahmet Nazif, 1911’de yayımladığı Kayseri tarihi ile ilgili kitabının birinci bölümünde “bu liva (Kayseri), iki kaza ve iki nahiyeye bölünmüştür. Bunlardan biri merkez livanın güney cihetinde bulunan Develi kazası ki Göstere nahiyesi ile 62 parça köye sahiptir…..” bilgisini verir. Savaş yıllarındaki idari taksimata göre Develi, Kayseri livasının iki kazasından büyüğüdür. Ayrıca 1892 Ankara vilayet salnamesine göre toplam 38.530 nüfuslu Develi’nin 33.948’i müslümandı. Sırasıyla 1948, 1953, 1954 yıllarında Develi’den ayrılıp müstakil ilçe yapılan Yeşilhisar( Karahisar), Yahyalı ve Tomarza, Develi’nin birer nahiye veya köyü konumundadır. Bu sebeple 1915-1918 tarihleri esas alındığından bu üç birim Develi içinde değerlendirilecektir.
Vatanımızın diğer köşelerindeki evlatları gibi Develi’li gençler de seve seve cephelere koşmuşlar, kahramanca savaşmışlar, çoğu gazi, bir bölümü de şehit olmuşlardır. Dini ve mili açıdan tartışma götürmeyen bu rütbelerin sahipleri evlatlarına ve torunlarına hür ve bağımsız, onurlu ve yepyeni bir Cumhuriyet de hediye etmişlerdir.
Sırasıyla Develili şehitler ile ilgili ağırlıklı olarak rakamsal veriler ise:
İlçelere göre şehit sayısı: O dönemde Develi (Everek) ilçesine bağlı olan Tomarza, Yahyalı ve Yeşilhisar (Karahisar) da dahil olmak üzere toplam şehit sayısı 593’tür. (Tomarza’nın 36, Yahyalı’nın 29, Yeşilhisar’ın şehit sayısı 92’dir.)
Cepheleri: Çanakkale’de 292, Şark(Kafkas)’ta 120, Irak’ta 66, Galiçya ve Filistin’de 14’er, Romanya’da 13, Arabistan’da bir Develili asker şehit olmuştur. 100 askerin cephesi ve şehadet yeri kayıtlı değildir.
Adları : Mehmet 98, Mustafa 48, Ali 47, Ahmet 44, Osman 37, Hüseyin 31, Hasan 29, İbrahim 26, Halil 20, Yusuf 18, Salih 17, İsmail 16, Süleyman 14, Bekir 13, Abdullah 12, Durmuş 12, Ömer 8, Mahmut 7 ,Kadir 6, Abdülkadir 5 ,Veli 5, Şükrü 5, Emin 5, Şaban 4, İzzet 4, Hacı Ali 4, Bayram 3, Arif 3, Yakup 3, Abdurrahman 3, Ali Osman 3, Hamdi 3, Cafer 2, Derviş 2, Durmuş Ali 2, Eyüp 2, Hacı Hüseyin 2 , Hazma 2, Niyazi 2, Sadık 2, Turan 2, Halit 2, Yahya 2, Hacı 2, İlyas 2, Seyit 2, Rıza 2, Hacı Halil 2, Musa 2, Miktat 2, Kerim 2, Recep 2, Tayyar, Şakir, Samur, Rıfat, Murtaza, Selim, Raşit, Muhsin, Sadullah, Nuri, Muharrem, Sabri, Nuri, Mehmet, Rıfat, M. Ali, Battal, Erdoğan, İbrahim, Niyazi, Beyazıt, Hacı Mehmet, Abdulkerim, Burhan, Hacı Ömer ,Ali Rıza, Dede, Hacı İbrahim,Baba Oğlan, Halim, Hacı Ahmet, Durdu Mehmet, Halit Efendi, Hafız Bosu, Hüseyin Efendi, Hayrettin, Hafız Ali, Vahit, Ali Ahmet, Bilal, Rıfat, İdris , Abdil, Kasım, İsmail Sabri, Aziz, Ağabeydin, Mahmut, Bayraktar, Bayram, Mehmet Ali, Cuma, Emir, Selim, Sabri, Derviş, Hurşit, H. İbrahim, Mükremin, İbiş, Harun, Feyzullah, Mehmet Şükrü, H. Hüseyin, Hasan Şükrü, Mehmet Salim, Melik, Memiş, Tevfik.
Yaşları: Çocukluk ve ilk gençlik döneminden ( 14-20 yaş) 48, askerlik çağı grubundan ( 21-36 yaş) 502, 37- 46 yaş arasından da 61 asker şehit olmuştur. Pek çok yerleşim birimine nispetle 28 yaş üzerindeki şehit yoğunluğu Develi açısından dikkatle incelemeye değer niteliktedir.
Rütbeleri: Bir yüzbaşı, bir teğmen, üç başçavuş, on üç çavuş, on sekiz onbaşı, geri kalanları da er’dir.
Sınıfları: Sekiz nizamiyeci, altı topçu, bir nişancı, bir boru, üç ikmal, bir hademe, diğerleri de piyadedir.
